Saturday, August 26, 2017

ការងារសង្គម

និយាយអំពីការងារជួយសង្គម ដូចជា បង្កើនការងារ ជួបការពារបរិស្ថាន ចែកអំណោយផ្សេង. និងកិច្ចការស្រាវជ្រាវ....


ភ្នំពេញ​៖«​សណ្ដែកសៀង​» គឺជា​ដំណាំ​មួយ​ប្រភេទ​ដែល​មិន​ធន់​ទៅនឹង​ភាពរាំងស្ងួត ដូច​ដំណាំ​ចម្ការ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ទេ ដូចជា​សណ្ដែកដី សណ្ដែកបាយ និង​ល្ង​។ គេ​បាន​ណែនាំ​ថា កសិករ​ត្រូវ​ផ្សើម​ដី​ឲ្យ​មាន​ជម្រៅ​យ៉ាងហោចណាស់ ៣០​សង់ទីម៉ែត្រ មុន​ធ្វើ​ការដាំដុះ ព្រោះ​ជា​តម្រូវការ​។ សណ្ដែកសៀង គួរតែ​ត្រូវគេ​ដាំ​នៅលើ​ដីល្បាប់ ដោយសារតែ​ដំណាំ​នេះ ត្រូវការ​ទឹក​ដើម្បី​បង្កើន​ទិន្នផល​និង​គុណភាព​ឲ្យ​បាន​អតិបរមា ភាគច្រើន​កសិករ​ត្រូវ​ដាំ​នៅ​ចុងរដូវ​វស្សា​ពី​ខែមិថុនា ទៅ​ខែសីហា ជា​ពេល​ដែលមាន​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ច្រើន​។
គ្រាប់ពូជ​សណ្ដែកសៀង មិនត្រូវ​រក្សាទុក​ក្នុង​ជម្រក​ក្នុង​រយៈពេល​យូរ​ទេ ព្រោះ​វា​តែងតែ​បាត់បង់​ដំណុះ​និង​កម្លាំង​ក្នុងការ​លូតលាស់ (Vigour) បន្ទាប់ពី​រយៈពេល​តែ ២-៣​ខែ​។ ក្នុងនោះ ល័​ក្ខ​ខណ្ឌ​រក្សាទុក​ក្រោយពេល​ប្រមូល​ផល​សម្រាប់​គ្រាប់សណ្ដែក​សៀង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា គឺជា​បញ្ហា​ដ៏​ធំ​មួយ ដោយ​បរិក្ខារ​ជាច្រើន​មិនល្អ ដើម្បី​រក្សា​គ្រាប់ពូជ​ឲ្យ​មាន​គុណភាព​ខ្ពស់​។ ម្យ៉ាងទៀត វា​មាន​សារៈសំខាន់ ដោយ​ធ្វើ​សាកល្បង​នូវ​ដំណុះ​នឹង​ភាពរឹងមាំ (Vigour) របស់​គ្រាប់ពូជ​មុន​ធ្វើ​ការដាំដុះ​។ ដើម្បី​ធ្វើការ​នេះ​ជាដំបូង ត្រូវ​ពិនិត្យមើល​គ្រាប់ពូជ ថា​តើ​មាន​ស្នាម​ខូចខាត​ដោយ​អាកាសធាតុ ជំងឺ ឬក៏​មានការ​បំផ្លាញ​លើ​ទ្រុងទ្រាយ​គ្រាប់ពូជ​។​

​ក្នុង​រយៈពេល​ពីរ​សប្ដាហ៍​មុន​ធ្វើ​ការដាំដុះ សាកល្បង​ដំណុះ​គ្រាប់​នៅក្នុង​ដី ឬ​ដីខ្សាច់​។ កសិករ​ត្រូវ​ជ្រើស​ពូជ​គ្រាប់​ដោយ​ចៃដន្យ​ចំនួន ៤០០​គ្រាប់ ហើយ​ដាក់​វា​នៅ​ជម្រៅ ៥​សង់ទីម៉ែត្រ នៅលើ​ដី​ដែល​បានរៀបចំ​រួច នៅ​ចម្ការ​ក្នុង​ថាស ឬ​ធុង (​ដាក់​នៅក្រោម​កម្ដៅថ្ងៃ​)​។ កសិករ​ត្រូវ​រាប់​ចំនួន​កូន​សណ្ដែក​ដែល​បាន​ដុះ បន្ទាប់ពី​រយៈពេល​៣ ៥ និង​៧​ថ្ងៃ​។ ក្នុងពេល​ដាំ​ដុះ ប្រសិនបើ តិច​ជា​៧០% នៃ​គ្រាប់ពូជ​បាន​ដាំ​ដុះ​បន្ទាប់ពី​រយៈពេល​៧​ថ្ងៃ គេ​មិន​គួរប្រើ​គ្រាប់ពូជ​នេះ​ទេ​។ ប្រសិនបើ​អាច រកបាន​គ្រាប់ពូជ​ពី​ប្រភព​ផ្សេងទៀត ហើយ​ប្រសិនបើ គ្រាប់ពូជ​ថ្មីៗ​មិនអាច​រកបាន​ទេ អត្រា​កម្រិត​គ្រាប់ពូជ​ដាំ​គួរ​ត្រូវ​បង្កើន ដើម្បី​ជំនួស​ឲ្យ​ភាគរយ​ដំណុះ​គ្រាប់​ដែល​ទាប​នោះ​។​

​សំបក​គ្រាប់​សណ្ដែកសៀង គឺ​ស្ដើង​ណាស់ ហើយ​ប្រសិនបើ​វា​ប្រេះ​បែក (​នៅ​កំឡុងពេល​ប្រមូល​ផល ឬ​ដឹកជញ្ជូន​) គ្រាប់ពូជ គឺ​ទំនងជា​មិន​ដុះ​ទេ​។ សំបក​គ្រាប់ ប្រេះ​បែក​ធ្វើ​ឲ្យ​សំណើម​ជ្រាបចូល​យ៉ាង​លឿន បំប៉ោង​គ្រាប់ពូជ និង​បំបែក​អំប្រ៊ីយ៉ុង ដែល​ផុយស្រួយ​។ នេះ​ជា​លទ្ធផល​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ដំណាំ​ដុះ​តិច និង​មិន​ស្មើគ្នា​ល្អ​ទេ ដូច្នេះ កាត់បន្ថយ​សក្ដានុពល​ទិន្នផល​និង​បង្កើន​ការប្រកួតប្រជែង​ពី​ស្មៅ​។ បន្ថែម​ពីនេះ វា​មាន​សារៈសំខាន់​ផងដែរ ចំពោះ​គ្រាប់ពូជ​ដែល​ដាំ​ដុះ គឺ​ត្រូវតែ​សុទ្ធ​តាមតែ​អាចធ្វើ​បាន មានន័យថា គ្រាប់​ទាំងអស់​គួរតែ​ជា​គ្រាប់ពូជ​តែមួយ និង​មិនមាន​លាយឡំ​ជាមួយ​ពូជ​ផ្សេងទៀត​។ ជំងឺ​ដូចជា វ៉ី​រ៉ុ​សមូ​សា​អ៊ិ សណ្ដែកសៀង អាចមាន​ផ្ទុក​ក្នុង​គ្រាប់ពូជ វា​មាន​សារៈសំខាន់​ដោយ​ដាំ​គ្រាប់ពូជ​ដែល​គ្មាន​ជំងឺ​។​

​គ្រាប់ពូជ​មិនគួរ​មាន​គ្រាប់​ស្មៅ និង​គ្រាប់​បៃតង ឬ​គ្រាប់​មិនទាន់​ទុំ​ផងដែរ​។ ខ្សែស្រឡាយ​គ្រាប់ពូជ សុទ្ធ​នឹងធ្វើ​ឲ្យ​ងាយស្រួល​គ្រប់គ្រង និង​បង្កើន​ផលិតភាព គុណភាព និង​ទិន្នផល​បាន​ខ្ពស់បំផុត​។ ប្រសិនបើ​អាច កសិករ​គួរ​ទិញ​គ្រាប់ពូជ​សុទ្ធ​ដែលមាន​ការបញ្ជាក់ ត្រូវ​នឹង​លក្ខណៈ វិនិច្ឆ័យ​ខាងលើ ព្រមទាំង​មាន​លទ្ធផល​សាកល្បង​ដំណុះ​គ្រាប់ និង​ភាព​សុទ្ធ​ដែលមាន​បិទ​នៅលើ​ការ​រ៉ុង​៕

(​សារព័ត៌មាន​ថ្មីៗ ដកស្រង់​ពី​«​ដំណាំ​សណ្តែកសៀង​»​សៀវភៅ​ណែនាំ​ស្ដីពី​ការដាំដុះ​ដំណាំ​ចម្ការ​នៅក្នុង​ប្រទេស​​កម្ពុជា បោះពុម្ពផ្សាយ​ដោយ ACIAR, ២០១២)

ទិន្នផល​សណ្តែក​សៀង ​ធ្លាក់​ចុះ​ ខណៈ​កសិករ​បារម្ភ​ថា ​លក់​មិន​រួច​ថ្លៃដើម ប្រជា​កសិករ​ដែល​កំពុង​ប្រមូល​ផល​សណ្តែក​សៀង មាន​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ខ្លាំង ពេល​ដែល​ទិន្នផល​ធ្លាក់​ចុះ ហើយ​លក់​ចេញ​មិន​រួច​ថ្លៃដើម ដោយ​អ្នកខ្លះ​ជំពាក់​បំណុល​ធនាគារ​។ បញ្ហា​ដែល​កើតឡើង​នេះ​ត្រូវ​កសិករ​បង្ហាញ​ថា ដោយសារ​តែ​ឆ្នាំ​នេះ​អាកាសធាតុ​មិន​អំណោយផល​សម្រាប់​ដំណាំ​សណ្តែក​សៀង។​ នេះ​បើ​តាម​មន្ទីរ​ព័ត៌មាន​ខេត្ត​រតនគិរី ចុះផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣០ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៨​។​យោង​តាម​មន្ទីរ​ព័ត៌មាន​ខេត្ត​រតនគិរី កសិករ​ឈ្មោះ​ ហ៊ាង រ៉េន រស់នៅ​ភូមិ១សង្កាត់​កាចាញ ក្រុង​បានលុង ខេត្ត​រតនគិរី បាន​លើក​ឡើង​ក្នុង​ពេល​ដែល​គាត់​កំពុង​ប្រមូល​ផល​សណ្តែក​សៀង​លើ​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ​ជាង​ ៥ហិកតា នា​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី៣០​ខែ​តុលា​ឆ្នាំ​២០១៨​នេះ​ថា កសិករ​ដែល​ដាំ​សណ្តែក​សៀង​ទាំងអស់​នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨​នេះ ដាំ​ដុះ​មិន​ត្រូវ​តាម​ខែ ព្រោះតែ​បញ្ហា​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ខ្លាំង​ជាប់​គ្នា​នៅ​ដើម​រដូវ​ដាំ​ដុះ ទើប​ធ្វើ​ឲ្យ​ពួក​គាត់​ដាំ​ដុះ​យឺត​ពេល រហូត​ដល់​ពេល​ប្រមូល​ផល​បែរ​ជា​ភ្លៀង​បាន​ធ្លាក់​ជាប់​ៗ​គ្នា ធ្វើ​ឲ្យ​សណ្តែក​ខ្លះ​ហើម ខ្លះ​រលួយ ខ្លះ​ស្កក ជា​ហេតុ​បង្ក​ឲ្យ​សណ្តែក​ពួក​គាត់​ធ្លាក់​ទិន្នផល​។កសិករ​ដដែល​បន្ត​ថា ពួក​គាត់​ជួប​បញ្ហា​ប្រឈម​ពេល​លក់​សណ្តែក ​មិន​រួច​ថ្លៃដើម​ដាំ​ដុះ​និង​ជួល កម្មករ​ទេ​។ ការ​ធ្លាក់​ចុះ​ទិន្នផល​នេះ​ កើតឡើង​ចំពោះ​កសិករ​ដាំ​ដុះ​សណ្តែក​សៀង​រយៈ​ពេល​២ឆ្នាំ ជាប់​ៗ​គ្នា​មក​ហើយ​សម្រាប់​ខេត្ត​រតនគិរី។ កសិករ​នេះ​បាន​អះអាង​ថា ទិន្នផល​សណ្តែក​សៀង ​ប្រសិនបើ​ល្អ​នោះ ទទួល​បាន​ចន្លោះ​ពី​ ១,៨​តោន​ទៅ​ ២​តោន​ក្នុង​ ១​ហិកតា ប៉ុន្តែ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ពួក​គាត់​ប្រមូល​ផល​បាន​ត្រឹមតែ ​៧០០​គីឡូក្រាម​ទៅ​ ៨០០​គីឡូក្រាម​ប៉ុណ្ណោះ​ក្នុង ​១​ហិ​កតា។ រីឯ​តម្លៃ​ គឺ​ប្រហាក់ប្រហែល​ឆ្នាំ​មុន។លោក ខៀវ ថា អនុ​ប្រធាន​មន្ទីរ​ពាណិជ្ជកម្ម​ខេត្ត​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា បច្ចុប្បន្ន​នេះ​សណ្តែក​សៀង​មាន​តម្លៃ​ចន្លោះ​ពី ​១៦៣០ ទៅ​ ១៦៥០រៀល​ក្នុង​១​គីឡូក្រាម​ ទៅ​តាម​គុណភាព​សណ្តែក។ បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​២០១៧ ទទួល​បាន​ចន្លោះ​ពី ​២០០០​រៀល ទៅ​ ២២០០រៀល ហើយ​ការ​នាំ​ចេញ​គឺ​នាំ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​វៀតណាម។ រីឯ​តម្លៃ​ គឺ​ស្រេច​តែ​លើ​ឈ្មួញ​វៀតណាម​កំណត់ ព្រោះ​នៅ​កម្ពុជា​ពុំ​ទាន់​មាន​អ្នកបញ្ជា​ទិញ​ច្បាស់លាស់។

ចំណែក​លោក សែម រឿន ប្រធាន​ការិយាល័យ​ក្សេតសាស្រ្ត​នៃ​មន្ទីរ​កសិកម្ម​ រុក្ខា​ប្រមាញ់ និង​នេសាទ​ខេត្ត​រតនគិរី​បាន​ទទួល​ស្គាល់​ថា ឆ្នាំ​២០១៨​នេះ ​ការ​ដាំ​ដុះ​ដំណាំ​សណ្តែក​សៀង​របស់​កសិករ​នៅ​ខេត្ត​រតនគិរី​ ជួប​បញ្ហា​ប្រឈម​ប្រាកដ​មែន ​បណ្តាល​មក​ពី​អាកាសធាតុ​មិន​អំណោយផល​សម្រាប់​ពួក​គាត់​ដាំ​ដំណាំ​សណ្តែក​សៀង។​ ចំណែក​​កសិករ​មួយ​ចំនួន​ធំ​ បាន​ប្រើប្រាស់​ថ្នាំ បាញ់​ស្មៅ​ទៅ​លើ​ដំណាំ​សណ្តែក​លើស​កំណត់ ទើប​ធ្វើ​ឲ្យ​ជួប​បញ្ហា​ធ្លាក់​ចុះ​ទិន្នផល​បែប​នេះ។

ប្រធាន​ការិយាល័យ​រូប​នេះ​បន្ត​ថា​ ខេត្ត​រតនគិរី​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៨នេះ​ មាន​ផ្ទៃដី​ដាំ​ដុះ​ដំណាំ​សណ្តែក​សៀង​ចំនួន ​៤៣៣៦ ហិ​កតា បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​២០១៧ មាន​ការ​ថយ​ចុះ ១២៨០​ហិកតា​។​ លោក​ថា មូលហេតុ​នៃ​ការ​ថយ​ចុះ​ផ្ទៃដី​ដាំ​ដុះ​សណ្តែក​សៀង​នេះ គឺ​បណ្តា​ឆ្នាំ​កន្លង​មក​កសិករ​ដាំ​តាម​ចន្លោះ​រង​កៅស៊ូ​ និង​ចន្លោះ​រង​ចន្ទី​។ ហើយ​នៅ​ពេល​ដំណាំ​កសិ​ឧស្សាហកម្ម​ទាំងនេះ​ធំបែក​មែក​សាខា​ គឺ​មិន​អាច​ដាំ​បាន​ទៀត​ទេ៕

១. ការជ្រើសរើសពូជ
Edamame ឬដែលខ្មែរយើងហៅថាសណ្ដែកសៀងគឺមានពូជច្រើនខ្លាំងណាស់ រួមមាន lack Jet, Envy, Lucky Lion and Manitoba Brown ហើយប្រភេទទាំងបីនេះលោកអ្នកអាចជ្រើសយកមួយណាក៏បានទៅតាមតម្រូវការរបស់លោកអ្នក។
ការជ្រើសរើសពូជសណ្តែកសៀងជាដំណាំ ដែលអាចលូតលាស់បានស្ទើរគ្រប់រដូវនៅក្នុងតំបន់ដែលមានអាកាសធាតុក្តៅ វាជាដំណាំមិនប្រកាន់រដូវ។
សណ្តែកសៀងមាន២ ក្រុមគឺក្រុមលូតលាស់កំណត់និងក្រុមលូតលាស់មិនកំណត់។ ពូជលូតលាស់កំណត់ៈ ភាគច្រើន អាយុកាលលូតលាស់ខ្លី បែកមែកមធ្យមកំពស់ដើមពី ៤៥-៧០ សង់ទីម៉ែត្រ ថ្នំាងញឹកផ្លែនៅតាមថ្នាំងនៃដើមច្រើនជាងមែក ដើមរឹងមិនដួលទុំមិនប្រះជ្រុះគ្រាប់។ពូជលូតលាស់មិនកំណត់: ភាគច្រើនជាពូជអាយុកាលវែងបែកមែកច្រើន ថ្នាំងរង្វើល ស្លឹកធំខ្លី ដើមខ្ពស់ លក្ខណៈជាវល្លិ ផ្លែច្រើននៅតាមមែកហើយរង្វើល។
ពូជសណ្តែកសៀងចែកចេញជា ៣ប្រភេទដូចជាពូជស្រាល ៦៥-៨៥ ថ្ងៃ ពូជកណ្តាលពី ៨៥-១២០ ថ្ងៃនិងពូជធ្ងន់ ១៥០ ថ្ងៃឡើងទៅ។

២.ការរៀបចំដីសម្រាប់ដាំ
ដីត្រូវមានកំរិត PH ចន្លោះ ៥,៥-៦,០ ក្រោយពីការដំាសណ្តែកសៀងបាន ១-២ រដូវ វាធ្វើឲ្យ PH កាន់តែកើនឡើងបាន យ៉ាងឆាប់រហ័សចន្លោះពី ៦,0-៦,៥ហើយធ្វើឲ្យទិន្នផលកាន់តែកើនឡើងជាលំដាប់ដែរ។ ដើម្បីឲ្យការដាំដុះទទួលបានលទ្ធផលល្អ ការរៀបចំដីវាជាផ្នែកមួយយ៉ាងសំខាន់ គឺភ្ជួររាស់ឲ្យបានជ្រៅ និងច្រើនលើកធ្វើឲ្យដីម៉ត់ រក្សាសំណើមបានល្អ បង្កឲ្យការដាំដុះរបស់គ្រាប់ស្មើគ្តាល្អ គ្រាប់សណ្តែកសៀងងាយរងឥទ្ធិពលរបស់កំដៅ និងសំណើមក្រោយពីរយៈពេល ៥-៦ ថ្ងៃ ករណីដីផ្តល់សំណើមមិនគ្រប់គ្រាន់ធ្វើឲ្យគ្រាប់ពូជដុះផ្សិតមិនអាចដុះពន្លកបាន។
ការដាំដុះការដាំសណ្តែកសៀងត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នជាងដំណាំសណ្តែកបាយដូចជាការពិនិត្យសំណើមដីជាមុន ហើយគ្រាប់ពូជត្រូវដាក់ហាលថ្ងៃឲ្យក្តៅមុនពេលយកទៅដាំ។ គេអាចដាំដោយម៉ាស៊ីនទំនើបដោយប្រចន្លោះ ជួរ ៤០-៥០ សម ចន្លោះគុម្ព ៣០ សម ២-៣ ស.ម
នៅប្រទេសកម្ពុជាគេដាំតាម ២ របៀបគឺ :
  1. របៀបដាំជាជួរ: គឺដាំតាមបណ្តោយខ្សែបន្ទាត់ប្រើ ចន្លោះជួរ ៤០-៥០ ស.ម ចន្លោះគុម្ព ៣០-៤០ ស.ម ៣-៤ស.មគ្រាប់ក្នុង១គុម្ព តែពូជលូតលាស់មិនកំណត់ចន្លោះជួរ និងគុម្ព៥០ស.ម X ៣០ ស.ម ២-៣ គ្រាប់ក្នុង ១ គុម្ព តែពូជលូតលាស់មិនកំនត់ចន្លោះ និងគុម្ព ៥០ស.ម X ៤០ ស.ម ៣-៤ គ្រាប់ក្នុង ១ គុម្ព។
  2. បៀបដាំលើករង: ទទឹងរង ១០០ស.ម កំពស់រង ២៥-៣០ ស.ម ដាំ ២ជួរក្នុងមួយរង ចន្លោះជួរ ៥០ ស.មចន្លោះកុម្ព ១៥-២០ ស.ម រក្សាទុក ១-២ ដើម ក្នុងមួយគុម្ព ការដាំតាមរបៀបនេះងាយស្រោចស្រពដោយបញ្ចូលទឹកតាមចន្លោះជួរពេលជួបការរាំងស្ងួត ភាគច្រើនទៅតំបន់ដែលមានប្រភពទឹក។
៣.ការថែទាំ
ស្រោចទឹកឱ្យបានទៀងទាត់ពេញមួយរដូវហើយជាពិសេសបន្ទាប់ពីផ្កានិងកួរចេញមក។
ត្រូវធ្វើស្មៅរាក់ ៗ ដើម្បីចៀសវាងការរំខានដល់ឬសរុក្ខជាតិ។
ត្រូវរជ្រំជ្រួយដីនិងធ្វើឲ្យស្មៅ បំបាត់ជម្រកជម្ងឺសត្វល្អិត ។
ធ្វើឲ្យដីធូរបង្កឲ្យដីមានសំណើមល្អ សម្រួលដល់ការដុះលូតលាស់នៃប្រព័ន្ធឫសជញ្ជក់និងការបង្កើតកំពកឫស ព្រោះកំពកឫសសណ្តែកសៀងច្រើនផ្ទុកដោយបាក់តេរីមានប្រយើជន៍ របៀបជ្រំជ្រួយដី គឺត្រូវជ្រំឲ្យផុសស្រទាប់លើហើយកកាយប្រមូលដីពូនគល់សណ្តែកក្រោយពីដាំបានពី១៥-២០ ថ្ងៃ។

៤. ការប្រមូលផល
ការប្រមូលផលត្រូវបានបែងចែកជាពីរគឺ ការប្រមូលផលសម្រាប់ទុកពូជ និងផលិតកម្មមានការខុសគ្នាគឺៈនៅក្នុងចំការទាំងមូល គេត្រូវកំណត់ផ្ទៃដីជាក់លាក់មួយសម្រាប់ច្រូតធ្វើពូជដូចនេះពេលសណ្តែកចេញផ្កា គប្បីធ្វើការជម្រើសតាមលំដាប់លំដោយដូចជា៖ ដកចោលដើមកើតជម្ងឺ ដើមដែលមានលក្ខណៈខុសគេពណ៌របស់ផ្កា កម្ពស់ដើមទម្រង់ស្លឹក ពណ៌ដើមស្លឹកកាលណាលេចចេញនូវភាពប្លែកត្រូវដកចោល។

ក្នុងដំណាក់កាលទុំនៃកួរ ជម្រើសម្តងទៀតពេលអាយុកាលទុំស្មើគ្នា ពណ៌កួរទុំ ទម្រង់គ្រាប់ពណ៌ស្លឹកដើមខុសប្រភេទត្រូវដកចោល បន្ទាប់មកច្រូតយកដើមមកហាលថ្ងៃឲ្យស្ងួត(មិនត្រូវពន្យារពេលក្នុងការសម្រិតសម្រាំងគ្រាប់ពូជឡើយ) វាយថ្នមៗបំបែកសំបក សំអាតគ្រាប់ព្រមទាំងបន្តការហាលរយៈពេល ២-៣ថ្ងៃ និងជម្រើសយកគ្រាប់សុទ្ធម្តងទៀតកឺយកគ្រាប់មានលក្ខណៈឯកសណ្ឋានទើបដាក់បាន។

ដោយឡក របៀបប្រមូលផលលក្ខណៈផលិតកម្មនៅពេលសណ្តែកទុំ ៨៥% ត្រូវច្រូតដើមសណ្តែកមកដាក់ហាលថ្ងៃឲ្យស្ងួតរយៈពេល ២-៣ ថ្ងៃ បន្ទាប់មកវាយសម្រាំងយកគ្រាប់ ព្រមទាំងសំអាតដោយជ្រើសយកចេញនូវគ្រាប់ស្អុយ ឬដង្កូវស៊ីហើយបន្តការហាលរយៈពេល១ថ្ងៃបន្តទៀត ដើម្បីឲ្យសំណើមគ្រាប់ស្ថិតក្នុងកម្រិតស្តង់ដាជាក់លាក់ ១៤-១៥% ទើបទុកបាន ។ អាយុកាលនៃការប្រមូលផលទៅតាមប្រភេទពូជ ពូជស្រាលជាមធ្យម ៧០ថ្ងៃ ពូជកណ្តាល ៨៥-៩០ ថ្ងៃនិងពូជធ្ងន់ ១១០-១២០ថ្ងៃក្រោយដាំ៕

អត្ថបទដោយ៖ សារ ធូរ៉ា

ខេត្តរតនគិរី៖​ «សណ្តែកសៀងឆ្នាំ២០១៩ នេះតម្លៃមានការកើនឡើងបើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំទៅតែទិន្នផលនៅតែជាធ្លាក់ចុះ» នេះជាការលើកឡើងរបស់កសិករម្នាក់គឺលោកពូ កែម ផល អាយុ៤៥ឆ្នាំដែល​កំពុង​ប្រមូល​ផល​សណ្តែកសៀងក្នុងចំការគាត់ ប្រមាណ៦ហិកតា​ស្ថិតនៅភូមិតាអង ឃុំតាងអងស្រុកកូនមុំខេត្តរតនគិរីនៅរសៀលថ្ងៃទី១៧ខែតុលាឆ្នាំ២០១៩នេះ។​ លោកពូបន្តថាតម្លៃឆ្នាំនេះអាចទទួលយកបានតែគួរអោយស្តាយទិន្នផលមិនសូវទទួលបានច្រើននោះទេ ពីព្រោះដូចឆ្នាំទៅអញ្ចឹងគឺមានភ្លៀងធ្លាក់ជោគជាំពេកក្នុងដើមរដូវដាំដុះទើបធ្វើអោយពួកគាត់ដាំដុះយឺតពេល។ ចំពោះតម្លៃវិញបើឈ្មួញចុះមកប្រមូលទិញដល់ចំការម្លៃ១.៨៥០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម បើដឹកយកទៅលក់អោយឈ្មួញដល់កន្លែងគេវិញតម្លៃ ១.៩០០ ទៅ​ ១.៩៥០​ រៀលក្នុង​ ១គីឡូក្រាមបើប្រៀបធៀបឆ្នាំទៅគិតត្រឹមប្រមូលផលដើមដៃដូចគ្នានេះ ១គីឡូក្រាម ១.៦៣០រៀល ទៅ ១.៦៥០តែ
ប៉ុណ្ណោះ។​

កសិករ​ដដែល​បាន​អះអាងថាទិន្នផល​សណ្តែកសៀង​ប្រសិន​បើ​ល្អ​នោះ ទទួលបាន​ចន្លោះ​ពី​១តោន៨០០គីឡូក្រាម ទៅ​ ២​តោន​ក្នុង​ ១​ហិកតា ហើយបើដីថ្មីអាចទទួលទិន្នផល ២តោនកន្លះក៏មានដែរ។ ប៉ុន្តែ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ ពួកគាត់​ប្រមូល​ផល​បានត្រឹមតែ​ ៧០០​គីឡូក្រាម​ទៅ​ ៨០០​គីឡូក្រាម​ប៉ុណ្ណោះ​ក្នុង​ ១​ហិកតា ។​

លោក សែម រឿន ប្រធាន​ការិយាល័យ​ក្សេត្រសាស្ត្រ​នៃ​មន្ទីរ​កសិកម្ម​រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ​ខេត្តរតនគិរី​បាន​ទទួលស្គាល់ថា ឆ្នាំ​២០១៩ នេះ​ ការដាំដុះ​ដំណាំ​សណ្តែកសៀង​របស់​កសិករ​ នៅ​ខេត្តរតនគិរី​ជួប​បញ្ហា​ប្រឈម​ប្រាកដ​មែន ដោយសារតែ​បណ្តាលមកពី​អាកាសធាតុ​មិន​អំណោយផល​សម្រាប់​ពួកគាត់​ដាំ​ដំណាំ​សណ្តែកសៀង ចំណែកឯ​កសិករ​មួយចំនួនធំ​បាន​ប្រើប្រាស់​ថ្នាំបាញ់​ស្មៅ ទៅលើ​ផ្ទៃដីដំណាំ​សណ្តែក​លើស​កំណត់ពេកក៏ជាកត្តាធ្វើ​អោយជួប​នូវបញ្ហា​ធ្លាក់ចុះ​នៃទិន្នផល​ដែរ។​

​ប្រធាន​ការិយាល័យ​រូបនេះ​បន្តថា​ ខេត្តរតនគិរី ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៩ នេះ​មាន​ផ្ទៃដី​ដាំ​ដុះ​ដំណាំ​សណ្តែកសៀង​ចំនួន​ ២.៦៨៦ហិកតា បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​ ២០១៨មានចំនួន ៣.៥៧១ហិកតា គឺមានការ​ថយចុះ​៨៨៥ហិកតា។ លោកថា ​មូលហេតុ​នៃ​ការថយចុះ​ផ្ទៃដី​ដាំ​ដុះ​សណ្តែក​សៀក​នេះ គឺ​បណ្តា​ឆ្នាំកន្លងមក​កសិករ​ដាំ​តាម​ចន្លោះ​រង​ចំការកៅស៊ូនិងចន្លោះរងចំការស្វាយចន្ទី។​ ហើយ​នៅ​ពេល​ដំណាំ​កសិឧស្សាហកម្ម​ទាំងនេះ​ធំ​បែកមែក​សាខា គឺ​មិន​អាច​ដាំ​បាន​ទៀត​ទេ៕

ប្រភព៖ មន្ទីរព័ត៌មានខេត្តរតនគិរី

ចំណីអាហារផលិតចេញពីសណ្តែក List of soy-based foods ខាងក្រោមនេះជាបញ្ជីចំណីអាហារមួយចំនួនផលិតចេញពី សណ្តែកដូចជា៖

បញ្ជីផលិតផលផលិតចេញពីសណ្តែក
Abura-age
Cheonggukjang
Doenjang សម្លស៊ុប
Doubanjiang ដំណាប់
Douchi ដំណាប់
Dougan ប្រហិតតៅហ៊ូ
Edamame ឆាសណ្តែកសៀងស្រស់
Fermented bean paste ដំណាប់ឡើងមេ បន្ទុំ
Kinako ម្ស៉ៅសណ្តែក
Kinema ឆាសៀង
Lufu (food) សាច់ប៉ាតេ ផាក់ឡូវ
Mamenori ដុំបាយជប៉ុន/បាយកូរ៉េ
Miso មីសូ ឬ មី
Nattō ឆាសៀងស្អិតៗ
Okara (food) សាច់ផាត់/ត្រីផាត់
Oncom សាច់ប្រហិត សាច់ប៉ាតេ
Soup soy sauce ទឹកស៊ីអ៊ីវសម្រាប់ស្លរ
Soybean គ្រាប់សៀង
Soybean oil ប្រេងសណ្តែក
Soybean sprout សណ្តែកបណ្តុះ
Soy milk ទឹកសណ្តែក
Soy molasses ទឹកស្ករ ទឹករងូរ
Soy nut គ្រាប់សណ្តែកស្ងោរ/លីង
Soy protein ម្ស៉ៅសណ្តែក/ម្ស៉ៅប្រូតេអ៊ីន
Soy sauce ទឹកស៊ីអ៊ីវទូទៅ
Soy yogurt ការែ់មយ៉ៅអ៊ូ
Sweet bean sauce ទឹកដំណាប់ផ្អែម
Tauco សៀង ទឹក គ្រាប់
Tempeh តៅហ៊ូ
Teriyaki សាច់ប្រហិត
Textured vegetable protein បែបចេកចៀន ?សណ្តែកឆាប
Tofu តៅហ៊ូបំពង
Agedashi dōfu ឆាតៅហ៊ូ
Fermented bean curd ដុំតៅហ៊ូជូ
Stinky tofu បន្ទុះតៅហ៊ូ
Tofu skin តៅហ៊ូបំពង/បន្ទះៗ
Bai ye សៃ យ៉
Tofu skin roll សៃ យ៉
Tương ទឹក សៀង
Yellow soybean paste ដំណាប់សៀងលឿង
Dishes 
Dubu kimchi ជ្រក់គីម ជី
Hiyayakko បង្អែម
Kongguksu ដូចទឹកស្រូបបាញ់ស៊ុង
Mapo doufu ឆាខ្ទិះតៅហ៊ូ
Soy sauce chicken ទឹកស៊ីអ៊ីវមាន់ដុត
Sukiyaki គោឡើងភ្នំភ្លើង
Sundubu jjigae សម្លរខ្ទិះ
Tahu goreng ប្រហិតចៀន
Yong Tau Foo ប្រហិតចៀន បំពង

No comments:

Post a Comment